TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Lideri Tuncay Özilhan, iktisat siyasetinin bir numaralı önceliğinin enflasyonun kalıcı olarak tek hanelere indirilmesi olması gerektiğini söyledi.
TÜSİAD 2022 yılının ikinci Yüksek İstişare Kurulu toplantısı, bugün Ankara J.W. Marriott Hotel’de gerçekleşti.
Özilhan açılışta yaptığı konuşmada, “Cari açık ve açığın finansmanı dün olduğu üzere bugün de ekonomimizin yumuşak karnı olmayı sürdürüyor. Cari açık ise üretim yapısından kaynaklanıyor. Bu yapıyı dönüştürmeden, yüksek teknolojiye dayalı, yüksek katma bedelli bir eser desenine geçmeden, yalnızca kurun yarattığı ucuzlatma tesiriyle cari açık sorunu çözülmüyor. TL’nin yüksek paha kaybına karşın dış açık vermeye devam ediyoruz. Global likiditenin daraldığı ve kıymetlendiği bir ortamda cari açığın finansman yolları da hudutlu. İktisattaki belirsizliklerin, sene başından bu yana sayısı iki yüzü aşan mevzuat değişikliklerinin doğurduğu tedirginliklerin yanında hukuk ve adalet sistemine ait dertlerin da tesiriyle yabancı sermaye yatırımları gelmiyor. Gelen de yeni üretim yatırımlarına değil gayrimenkule geliyor.” dedi.
Özilhan şöyle devam etti:
“Enflasyon-faiz makasının hiç olmadığı kadar açılmış olduğu bir ortamda, üstelik birçok merkez bankası faiz oranlarını artırıyorken, yurtdışından sermaye girişinin de tabanı olmuyor. Bu şartlar altında cari açığın finansmanı için elde merkez bankası rezervleri, birtakım ülkelerin sağladığı imkanlar ve kaynağı meçhul net kusur ve noksan kalemi kalıyor. Bu çeşit finansmanın devam edip etmeyeceği iktisat ile ilgili değil. Bu nedenle önümüzdeki aylarda cari açığın finansman şartlarının ne olacağını bilemiyoruz. Ama, hammadde fiyatları yüksek seyrederken yavaşlayan ihracatın cari açığa yol açacağını ve şayet cari açığın finansmanında sorun yaşanırsa ithalat yapmakta zorlanacağımızı biliyoruz.
Üretim yapısını değiştirmeden, ithalata bağımlılığı azaltmadan, ihracatın katma bedel içeriğini yükseltmeden, yüksek teknolojili eserlerin hissesini artırmadan döviz sıkıntısını çözemeyiz. Döviz sıkıntısını çözemezsek enflasyonu düşüremeyiz. Enflasyon bir iktisattaki bütün parametreleri bozan en büyük meseledir. Enflasyonu düşüremezsek, öngörü ufkunu uzatamaz, yatırım ortamını güzelleştiremeyiz. Enflasyonu tek haneli seviyelere indiremezsek büyümeyi kalıcı olarak hızlandıramayız. Enflasyon problemini çözemezsek, istihdam yaratamayız; refah artışı sağlayamayız, gelir adaletsizliklerini düzeltemeyiz. Bu nedenle iktisat siyasetinin bir numaralı önceliği enflasyonun kalıcı olarak tek hanelere indirilmesi olmalı.
Yüksek enflasyon tüm istikrarları bozuyor. Yüksek enflasyon ortamında tasarrufların süratle eriyecek olması insanları tüketime yönlendiriyor. Tasarruflar ve münasebetiyle yatırımlar azalıyor. Datalar de bu duruma işaret ediyor. GSYH sayıları tüketimin %19 arttığını lakin yatırımların %1.3 gerilediğini gösteriyor. Bankacılık dalına dönük ağır regülasyonlar gerçek bölümün finansmana erişimini güçleştiriyor. Kredilerin vadesi kısalıyor. En olumsuz tesir yatırım kredisinde ortaya çıkıyor. İş dünyası çıkartılan çok sayıda düzenlemeyi takip etmekte, anlamakta ve ahenk göstermekte zorlanıyor. Krediye ulaşmaktaki zorluklar, üretimi etkiliyor. Bu türlü giderse üreticiler ithalat yapamaz, üretemez hale gelecekler.
İzlenmekte olan para siyasetinin piyasalar üzerindeki tesir gücü zayıfken, kullanılabilecek iktisat siyaseti araçları da süratle daralıyor. 2001 krizinden sonra makroekonomik istikrarımızın en değerli bileşeninin mali disiplin olduğunu hatırladığımızda, kamu harcamalarındaki artış konusunda ihtiyatlı olmakta çok büyük fayda görüyoruz.”
Özilhan, “Bizim kısa vadede enflasyonu tek haneli seviyelere indirmemiz, orta vadede yapısal ıslahatları yapmamız, bütün bunları yaparken bir yandan da eğitime, bilime, teknolojiye, yatırım yapıp uzun vadede üretim yapısını değiştirmemiz lazım. Bunu da, uygun bir planlama ve güçlü, deneyimli, birikimli bir bürokrasi ile kesimlerdeki bilgi birikimini harekete geçirerek, uzmanların ve akademisyenlerin görüşlerini alarak, ortak aklı devreye sokarak yapabiliriz. ” biçiminde görüş belirtti.
foreks.com
