Kripto para sahiplerinin depolamak hedefiyle, custodial (gözetimli) ve non-custodial (gözetimsiz) cüzdan olmak üzere iki ana cüzdan çeşidi bulunmaktadır.
Kripto paralar dijital paralardır. Kripto cüzdanlar ise bunlara ulaşmanızı sağlayan özel anahtarların koruma edildiği donanım araçlarıdır. Bir kripto cüzdanı, genel ve özel anahtar olmak üzere iki ana kavramdan oluşur. Özel anahtar, süreçleri imzaladığı ve fonlara erişim sağladığı için zımnî bir parola olarak ele alınmaktadır. Genel anahtar ise diğerleriyle paylaşılabilmektedir. Şahıslar, kripto varlık göndermek durumunda, cüzdanınızın genel anahtarı tarafından oluşturulan adreslerinizden birine süreç yapabilirler.
Cüzdan cinsinin dışında, her vakit bir custodial yahut non-custodial kripto cüzdanınız olacaktır. Non-Custodial kripto cüzdanı, özel anahtarlara sadece cüzdan sahibinin denetim ettiği dijital cüzdanlara verilen isimdir. Non-Custodial çevrimdışı kullanılan bir cüzdan tipidir. Kriptopara cüzdanına ilişkin adres yahut özel anahtar üzere bilgiler yalnızca cüzdan sahiplerinin denetim edebileceği halde non-custodial cüzdanlarda saklanmaktadır.
Non-custodial cüzdanlar kripto paralar üzerinde tam denetim hakkı sağlamaktadır. Bu denetimin getirdiği birtakım riskler ve dezavantajlar da mevcuttur. Zira bu anahtarı inançlı bir biçimde saklaması gereken kişinin kendisidir. Rastgele bir biçimde özel anahtarlarınızın kaybolması durumunda, paranıza erişiminizi kaybedersiniz. En büyük dezavantajlarından biri de, rastgele bir dayanağa gereksiniminiz olduğunda muhattap olacağınız bir müşteri hizmetleri olmamasıdır. Gözetimsiz olan bu cüzdanda her şeyi kendiniz yönettiğiniz için, rastgele bir şeyin yanlış gitmesi durumunda bunun sonuçlarından tekrar yalnızca siz sorumlu olursunuz. Tek bir yazım yanlışı yapmanız bile fonlarda büyük bir kayıp yaşamanız manasına gelebilir. Şayet bu türlü bir yanılgıyı yaparsanız geri alma durumunuz da yoktur.
Non-Custodial Cüzdan Tipleri Nelerdir?
5 çeşit non-custodial cüzdan çeşidi bulunmaktadır. Bunları inceleyecek olursak:
- Masaüstü Cüzdan: Non-custodial olan bu cüzdan çeşidini bir uygulama üzere bilgisayara indirilebilir ve internet erişimine muhtaçlık duymadan kullanabilirsiniz.
- Mobil Cüzdan: Uygulama indirilerek cep telefonunda çalıştırılan versiyondur. Cüzdanınıza her yerden ulaşabilme imkanı tanımaktadır.
- Web Cüzdan: Web cüzdan internet tarayıcısı üzerinden çalışmaktadır. Web cüzdana erişim sağladığınızda, hizmet sağlayıcılar tarafından cüzdanınızın bilgileri görülemez ve saklanamaz.
- Kağıt Cüzdan: Non-custodial cüzdan tipleri ortasındaki en eski formüldür. Cüzdan adresi, özel ve açık anahtar bilgilerinin yazılı olduğu kağıtlardır. Erişim kolaylığı için QR kod ile çalıştırılabilir.
- Donanım Cüzdan: Bu cüzdan alt tipleri ortasında güvenlik açısından en üst düzeye ulaşmış olan cüzdan cinsidir. Donanım cüzdan, USB belleğe misal ve uygun girişi olan tüm aygıtlarda çalıştırılabilir. İki adımlı doğrulama ve PIN seçeneği mevcuttur. Bu da güvenlik düzeyinin yüksek olmasını sağlamaktadır.
