1.2 milyonu aşkın istihdamla emek ağır bölümlerin başında gelen hazır giysi ve dokuma kesimleri, parite kaybı ve ekonomik sakinlik nedeniyle yıl başında belirlenen 38 milyar dolarlık toplam ihracat amacında 4 milyar dolarlık kayıp yaşadı
Hazır giysi ve dokuma bölümlerinin bu yıl başında sırasıyla belirledikleri 23 ve 15 milyar dolarlık ihracat amacı, parite kaybı ve sakinliğe takıldı. Bu yıl gayede 4 milyar dolarlık kayıp yaşayan kesimler 2022’yi sırasıyla 21 ve 13 milyar dolarlık ihracatla kapatmaya hazırlanıyor.
NB Ekonomi’den Yener Karadeniz’in haberine nazaran her iki bölüm de birinci yarısı şiddetli geçmesi beklenen 2023’ün ikinci yarısından umutlu. 1,2 milyonu aşkın istihdamla emek ağır dalların başında gelen iki kesimin yeni maksadı, 2022 için belirlenen ihracat sayılarına önümüzdeki yıl sonunda ulaşarak toplamda 38 milyar dolarlık ihracata imza atmak.
Siparişler rakiplere kaydı
Kasım prestiji ile kimya, otomotiv ve çeliğin akabinde en fazla ihracat gerçekleştiren 4. dal olarak öne çıkan hazırgiyim bölümünü bu yıl en fazla etkileyen faktörlerin başında paritede yaşanan gerileme geldi.
İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Gültepe, “Bu yılı en az 22-23 milyar dolar ihracatla kapatacağımızı öngörüyorduk. Birinci yarı beklentilerimiz doğrultusunda geçti. Lakin navlundaki gerileme ve firmalarımızın fiyat tutturmakta zorlanması, salgında gelen siparişlerin bir kısmının Hindistan, Pakistan üzere ülkelere kaymasına yol açtı. Yılı 21 milyar dolar ihracatla tamamlayacağımızı öngörüyorum.
Sektörümüzün parite kaynaklı kaybı ise 11 ayda 1,4 milyar dolara ulaştı. Parite geçen yılın ortalamalarında olsaydı yılı 23 milyar dolara yakın bir ihracatla tamamlayacaktık” dedi.
İlk çeyrek sisli olacak
Aynı vakitte Türkiye ihracatçılar Meclisi Lideri da olan Gültepe, 2023 hedefl eri konusunda ise şu tabirleri kullandı: “Küresel ekonomiler 2023’e enerji krizi ve resesyon kaygısı ile giriyor. Münasebetiyle önümüzdeki yılın bilhassa birinci yarısı ihracatımız için sıkıntı geçecek. Hazır giysinin, yılın ikinci yarısında canlanma başladığında süratle toparlanacağını öngörüyorum. 2023’te en az 23 milyar dolarlık bir ihracata ulaşmayı istek ediyoruz.”
Peki dokuma bölümünde durum ne? Kesim güzel başladığı 2022’nin ilerleyen devrini ithalat baskısı altında geçirdi. Rusya-Ukrayna savaşı, ana pazarlardaki enfl asyonist baskı ve parite kaybı nedeniyle birinci yarıdan sonra negatif periyoda giren bölüm, ocak-kasım ortasında 12 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi.
Bu nedenle 2022 için belirlenen 15 milyar dolarlık ihracat gayesini 2023’e taşıdıklarına dikkat çeken İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Lideri Ahmet Öksüz, “2022 kasım ayında dokuma eserleri imalatında yüzde 70,4 kıymetinde gerçekleşen kapasite kullanım oranı, 2021’in birebir devrine nazaran yüzde 13,9 geriledi.
2021’den bu yana dalımız 3 milyar doların üzerinde yatırım kararı aldı. Lakin bilhassa son devirde artan ithalat baskısı yalnızca fabrikalarımızın âtıl kalmasına sebebiyet vermiyor; tıpkı vakitte istihdam ve yatırım kararlarımızı direkt etkiliyor. Bölümümüz birinci kere dış ticaret açığı vermeye başladı. Ek müdafaa düzenekleri hayata geçirilmezse istihdamımızdaki artış, yerini gerilemeye bırakacak; dalımızın aldığı yatırım kararları ise beklemeye alınacak” tabirlerini kullandı.
Giyim ithalatı 5 yılda yüzde 65 arttı Dal ithalatında ise artış eğilimi sürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran 2018’de 1 milyar 852 milyon dolar olan hazır giysi ithalatı bu yılın ocak-ekim periyodunda 1 milyar 658 milyon dolara yükseldi. Bu da 10 aylık sayılara karşın giysi ithalatının 5 yılda yüzde 65 arttığı manasına geliyor.
patronlardunyasi.com