Yazar – Alessandro Albano
Vadi Finans – 2022 yılında Ukrayna’daki savaşa karşın Avrupa’da büyüme uygun bir performans gösterdi lakin görünüm mutlaka daha kasvetli. İşte Deutsche Bank, Avrupa’yla ilgili son raporunda 2023’te “çift tabanlı resesyon” ikazında bulunuyor ve bunun “muhtemelen bu yıl dördüncü çeyrekte başladığını” belirtiyor.
Alman bankası ikili resesyon ya da çift dipli sakinlik derken Euro Bölgesi’nin güç şoklarının neden olduğu sakinlikten kısa bir müddetliğine çıktığı lakin 2023’ün ilerleyen devirlerinde iktisat kaynaklı negatif etkenler arttıkça yine daralmaya yenik düştüğü bir daralmayı kastediyor. Buna ek olarak bölgenin, “2023’ün ilerleyen periyotlarında resesyonla ani bir resesyonu değiş tokuş etmesi” üzere ikinci bir mümkünlük da kelam konusu.
DB’ye nazaran genel olarak 2023 yılının karakteri, güç krizi ve bunun büyüme, gerçek gelir ve iş ortamına duyulan itimat üzerindeki tesirleri nedeniyle bu yılın dördüncü çeyreği ile bir sonraki çeyrek ortasında yaşanacak bir resesyon ile stagflasyon olacak.
Ancak bankaya nazaran mevcut şokun “korkulandan daha az ve yüzeysel” olduğu görülüyor; Euro bölgesinin 2023 GSYİH kestirimi, %-1,2’den %-0,6’ya üst taraflı revize edilirken bu durum 2024 varsayımlarının Eylül ayındaki %+1,4’ten %+1’e düşürülmesiyle temaslı.
Alman bankası, enflasyonun “temel kaygı kaynağı” olmaya devam ettiğini vurguluyor. Banka, Ukrayna’daki savaşın neden olduğu güç krizinin, bu durumdan “yalnızca kısmen sorumlu olduğunu” ve sirkülasyondaki para arzını artırdığı için “büyük teşvikler de dahil olmak üzere pandeminin artçı tesirlerinin de kıymetli olduğunu” söylüyor.
DB uzmanlarına nazaran genel enflasyonda 2023’te “sadece ufak” bir düşüş beklenirken (daha evvel %8,5’e karşı %7,1 idi), çekirdek enflasyon (%3,9’a karşı %4,7) ve fiyat artışı (%4,3’e karşı %5) varsayım edilenden daha yüksek olacak.
Banka ayrıyeten şu açıklamayı yaptı: “Yaz sonundan evvel enflasyonda ikna edici bir tepe görülmesi mümkün değil. Risk daha yüksek ve kalıcı enflasyon tarafında.”
Bununla irtibatlı olarak bu Perşembe günü faizlerin izleyeceği yola karar verecek olan Avrupa Merkez Bankasının (ECB) kararı da var. Deutsche Bank’a nazaran Frankfurt, “parasal çıkışın ikinci aşamasına” giriyor: Rapora nazaran birinci evre, süratle nötr düzeye ulaşmak için faiz artırımlarının başlamasıyla temsil ediliyordu. Lakin ikinci etap, “faizler nötr düzeyin üzerine çıktıkça ve bilanço konsolidasyonu başladıkça suratın azalmasıdır.”
Ayrıca daha yavaş bir artış suratı, DB’ye nazaran 2023’ün ikinci çeyreğinin ortasında %3’e ulaşacak olan “daha düşük bir kesin faiz” oranı demek değil.
Banka, “Faizlerin 2023 ortasından 2024 ortasına kadar %3’te kalmasını (enflasyon düştükçe gerçek siyaset faizleri daha da yükselecek) akabinde niceliksel sıkılaştırma devam ederken 2025 sonlarında kademeli olarak nötr düzeye geri çekilmesini bekliyoruz.” ihtarında bulunuyor.
Avrupa’nın içinde bulunduğu bağlamı tanımlayacak olursak Deutsche Bank “çoklu kriz” terimini, “maliyetleri, kesimlerin toplamından daha büyük olan farklı köklerden gelen ve birbirleriyle etkileşimli krizler” manasında kullanıyor.
Deutsche Bank’ın raporuna nazaran 2023’te dalgalanma yaratabilecek ögeler ortasında “Rusya’nın tansiyonu tırmandıracak ve ekonomileri bozacak yollar bulması; mali sıkılaştırmanın ekonomik ve finansal sistemi zorlaması; hayat pahalılığının toplumsal tansiyonları, endüstriyel aksiyonları ve siyasi istikrarsızlığı tetiklemesi ve iklim değişikliğinin güç sistemlerini, ekonomik üretimi ve besin zincirlerini zorlaması” yer alıyor.
