Geçen Çarşamba Federal Rezerv (Fed) Lideri Jerome Powell, Brookings Enstitüsü’nde yaptığı bir konuşmada merkez bankasının enflasyonla gayret konusundaki niyetini tekrarladı: Enflasyonun gayeye yakınsadığını düşünmek için çok erken. Ertesi gün, kusursuz bir zamanlamayla, Ekim ayı enflasyon sayılarının onun kelamlarıyla büyük ölçüde dengeli olduğu ortaya çıktı. Enflasyon denetim altına alınıyor lakin sorun çözülmekten çok uzak; faiz oranlarının hala yükselmesi gerekiyor, fakat sıkılaştırmanın suratı biraz yavaşlatılabilir.
Fed’in bir sonraki siyaset faizi kararı 14 Aralık’ta açıklanacak. Yatırımcılar, Fed’in evvelki dört toplantısında yaptığı 75 baz puandan 50 baz puanlık bir artışa yavaşlayacağını öngörüyor.
Powell’ın kelamları bu görüşü doğruluyor. Fed’in en yakından takip ettiği çekirdek enflasyon ölçütünde (çekirdek tüketici harcqmaları fiyat endeksi, çekirdek PCE) beklenenden daha yavaş artış oldu. Ekim ayında besin ve güç dışı şahsî tüketim harcamaları fiyatındaki artış %0,2 olurken, yıllık bazda %5,0 arttı. Bu, uzmanların konsensus varsayımından biraz daha düşüktü.
Yine de Powell’ın vurguladığı üzere, zaferi kutlamak için çok erken. Şahsî harcamalar hala güçlü. Cuma günkü açıklanan tarım dışı istihdam dataları, istihdamda beklenmedik halde süratli bir artış ve Ocak ayından bu yana saatlik fiyatta en büyük artışı gösterdi. Bu data talebin gerektiği kadar süratli soğuyup soğumadığı konusunda kuşku uyandırıyor.
%5’lik çekirdek PCE enflasyonu hala çok yüksek. Çekirdek fiyat trendlerinin kestirilmesinde daha muteber bir ölçüt, medyan PCE (yalnızca besin ve güç değil, en fazla dalgalanan kalemleri de hesaptan dışlıyor), Ekim ayında Y/Y %5,7 arttı, bir evvelki aya nazaran mütevazi bir oranda düştü.
Tüm bunlar, Fed’in en büyük kaygısının şimdi göz arkası edilemeyeceğini gösteriyor: Daha fazla sıkılaştırma olmazsa, enflasyon çok yüksek bir oranda katılaşabilir. Mevcut siyaset faizi aralığı %3,75 ila %4; Aralık ayında 50 baz puan ekleyin; yeniden gerçek olarak faiz hala negatif olacaktır.
Fed kendi geçmiş standartlarına nazaran çok süratli bir biçimde para siyasetinin sıkılaştırıyor ve duruşu şu anda bahardakinden çok daha az destekleyici, fakat siyaset faizi şimdi genel kabul gören manada “kısıtlayıcı” değil.
Ekonomik faaliyeti dizginleyen faiz, yatırımcıların kıorkulu düşü olan %6 yahut daha yükseğe erişebilir. Faiz oranlarını bu kadar yükseltmeye yürek etmek, iktisadın sert iniş yapmasına ait dehşetleri canlandıracak.
Ardından, işdünyası ve fon yöneticilerinden Fed’in para politiğkasını gevşetmesi için artan bir baskı başlacak. Bir çeşit tenkitleri kestirim etmek kolay: Birtakım saygın ekonomistler, Fed’in %2’lik enflasyon amacının çok düşük olduğunu savunuyorlar. Bu oran %3 yahut %4’e sabitlenirse ekonomik faaliyete daha az hasar verileceğini sav ediyor. Ayrıyeten, enflasyon gayesini yükseltmek, gelecekte deflasyonla çabada Fed’e daha geniş hareket alanı kazandıracak.
Umarız bu fikir daha fazla ilgi görmez. Merkez bankasının enflasyonu tekrar %2’ye indirme kabiliyetine ve kararlılığına olan inanç, en güçlü silahlarından biridir. Orta vadeli enflasyon beklentileri son vakitlerde yükseldi, lakin manşette muazzam patlama göz önüne alındığında bu şaşırtan derecede mütevazi. Enflasyon gayesini yükseltmek, enflasyonun daha yüksek bir seviyede katılaşması sonucunu doğurmaktan öbür yarar sağlamaz.
Kaynak: The Editors, It’s Still Too Soon to Relax on Inflation
