ABD’nin 2023 savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısı Temsilciler Meclisi’nde oy çokluğuyla kabul edildi.
ABD Kongresi’nin iki kanadından senatör ve temsilcilerin yer aldığı konferans komitesinin, 858 milyar dolarlık savunma bütçesini de içeren NDAA tasarısına son halini vermesinin akabinde tasarı Temsilciler Meclisi Genel Meclisi’nde oylandı.
Tasarı, 80 vekilin “hayır” oyuna karşılık, 350 vekilin “evet” oyu ile kabul edildi.
Söz konusu tasarının yasalaşması için evvel Senato Genel Konseyi’nde kabul edilmesi akabinde ABD Lideri Joe Biden tarafından imzalanması gerekiyor.
Türkiye’nin F-16 alımını koşula bağlayan unsurlar çıkarılmıştı
Tasarının son halinde, Rum lobisine yakınlıklarıyla bilinen New Hampshire Temsilcisi Demokrat Chris Pappas, Florida Temsilcisi Cumhuriyetçi Gus Bilirakis, New York Temsilcisi Cumhuriyetçi Nicole Malliotakis ve New Jersey Temsilcisi Demokrat Frant Pallone dahil 18 temsilci tarafından sunulan ve tasarının Temsilciler Meclisi versiyonuna eklenerek kabul edilen Türkiye’ye F-16 satışlarını kısıtlayıcı şartlara bağlayan hususlar yer almamıştı.
İlgili hususların çıkarılması, daha evvel New Jersey Senatörü Bob Menendez ile Maryland Senatörü Chris van Hollen’ın sunduğu benzeri unsurların NDAA tasarısının Senato versiyonuna eklenmemesinin akabinde gelmişti.
Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen kelam konusu eklemelerle, Silah İhracatı Denetim Yasası kapsamında Türkiye’ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması kararı konulurken, bu hususun muafiyeti ise şu koşullara bağlanıyordu:
“Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine kelam konusu satışın ABD’nin değerli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği ve bu silahların Yunan hava alanını tekrarlanmış biçimde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduktan sonra lider bu unsura muafiyet uygulayabilir.”
Menendez ve van Hollen’ın sunduğu unsurlar Senato tasarısına eklenmezken, Pappas ve destekçilerinin sunduğu tasarı Temsilciler Meclisi’nde 14 Temmuz’da kabul edilmiş ve eklenmişti.
F-16 süreci
Kongreden bu adımın gelmesinde, Dışişleri Bakanlığının Washington’daki uğraşlarının tesirli olduğu söz edilmişti.
İlgili hususların konferans komitesinde çıkarılmasıyla, Türkiye’nin F-16 alımına yasa gerekçesiyle birtakım kısıtlamalar getirme kozu ABD Kongresinin elinden alınmış oldu. Lakin silah satışının yapılabilmesi için idarenin sunduğu satış tebligatına kongreden itiraz gelmemesi gerekiyor.
Diğer taraftan, başta Menendez olmak üzere Türkiye aksiliği ve Rum lobisine yakınlığı bilinen kongre üyeleri, her fırsatta Türkiye’ye F-16 satışını engelleyeceklerini açıklıyor.
Türkiye, ABD’den 40 yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ve envanterindeki 80 uçak için ise modernizasyon kiti talep ediyor.
