Avrupa Birliği (AB) Kurulu, üye ülke temsilcilerinin AB bütçesini hukukun üstünlüğü şartına bağlayan sistem kapsamında Macaristan’a sağlanacak fonların durumu ile Macaristan’ın kurtarma planının kıymetlendirilmesi mevzularında kararlar aldıklarını açıkladı.
Açıklamada, “Konsey, hukukun üstünlüğü şartı sistemi kapsamında Macaristan’ın sırf hudutlu uygunlaştırıcı tedbir alması nedeniyle 6,3 milyar eurosunu askıya almaya karar verdi” sözü kullanıldı.
Üye ülkelerin Birlik bütçesinin korunmasına ait kararı nitelikli çoğunlukla aldıklarına işaret edilen açıklamada, Macaristan’ın kamu alımları, soruşturma süreçleri ve yolsuzlukla gayret üzere alanlarda meseleleri olduğu kaydedildi.
Açıklamada, Macaristan’ın hukukun üstünlüğü konusundaki tasaları gidermeye yönelik bir dizi uygunlaştırıcı tedbiri kabul etmeyi taahhüt ettiği belirtilerek, üye ülkelerin Macaristan tarafından şimdiye kadar kabul edilen düzeltici önlemlerin birlik bütçesine yönelik riskleri azaltmadığı görüşünde olduğu kaydedildi.
Hukukun üstünlüğü vurgusu
Koşulluluk yönetmeliğinin, Birlik bütçesinin ve Birliğin mali çıkarlarının korunmasını amaçlayan bir araç olduğu anımsatılan açıklamada, Macaristan’da hukukun üstünlüğü alanında tespit edilen ihlallerin ve bu ihlallerin Birlik bütçesine yönelik riskleri gereğince karşılamadığı tabir edildi.
Öte yandan, AB Kurulu, hukukun üstünlüğü sistemi kapsamında Macaristan’ın alabileceği ahenk fonlarının yüzde 65’ini temsil eden 7,5 milyar euronun askıya alınmasını talep etmişti. Üye ülkeler son kararla fonların 6,3 milyar euroluk kısmını oluşturan yüzde 55’ini dondurmuş oldu.
Ayrıca, AB ülkeleri, Macaristan’ın Kovid-19 salgınının ekonomik sonuçları ile uğraş hedefiyle kurulan AB kurtarma fonlarından 5,8 milyar euro hibe almasını sağlayacak planını onayladıklarını açıkladı.
Açıklamada, Macaristan’ın hukukun üstünlüğünü güçlendirmeye yönelik kurumsal ıslahatlara ait 27 kriteri yerine getirmesinin akabinde kelam konusu hibelerden faydalanabileceği kaydedildi.
AB ile Macaristan anlaşması
AB, uzun müddettir Macaristan’ı demokrasi ile hukukun üstünlüğü üzere temel alanlarda gerileme olduğu gerekçesiyle eleştiriliyordu.
Ayrıca AB, Macaristan’ın kurtarma programına onay vermiyor ve hukukun üstünlüğü şartı sistemi kapsamında ülkeye sağlanacak AB fonlarını da aktarmıyordu.
Macaristan ise bilhassa oybirliği gereken Ukrayna’ya gelecek yıl için 18 milyar euro mali yardım sağlanması ve global vergi muahedesi üzere mevzuları onaylamıyordu.
Son evrede, Macaristan’ın gerekli adımlar atılıncaya kadar Birlik fonlarının bir kısmının dondurulması, kurtarma programı fonlarının da kesintiye uğramaması karşılığında Macaristan, Ukrayna’ya mali takviyeye ve vergi mutabakatına onay vermiş oldu.
