AB Komitesi, Çin’in iki ticari uzlaşmazlıkta mutabakatlardan kaynaklı haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle DTÖ’ye panel müracaatında bulunduğunu açıkladı.
Açıklamada, Çin’in Aralık 2021’den bu yana Litvanya’dan ihracata karşı uyguladığı ticari kısıtlamaların ve Çin’in Avrupa’daki yüksek teknoloji patent sahiplerinin haklarını müdafaaları için AB mahkemelerine erişimini kısıtlamasının yasa dışı olduğuna işaret edildi.
Panel sürecinin bu uzlaşmazlıkları gidermek için başlatıldığına dikkati çekilen açıklamada, “Her iki durumda da Çin’in tedbirleri Avrupalı şirketlere çok ziyan veriyor” tabiri kullanıldı.
Litvanya ve Çin gerilimi
Çin-Litvanya bağları, Vilnius’un, Tayvan’ın ülkesinde kendi ismiyle temsilcilik kurmasına onay vermesinin akabinde gerilmişti. Çin, kararın, “Tek Çin” unsuruna ve adadaki egemenlik haklarına atak olduğunu savunarak, Litvanya’daki büyükelçisini geri çağırmıştı.
Son periyotta Çin’in Litvanya’dan ithalatı durma noktasına geldi.
Pekin idaresi, Litvanya’dan ithalatta görülen ani azalmanın, devletin engellemesi nedeniyle olmadığını, Çinli işletmelerin ve bireylerin kendi inisiyatifleriyle ülkeden mal almaktan vazgeçtiğini savunuyordu.
Patent sorunu
AB, Çin’in Avrupa şirketlerinin patentlerini muhafazalarını önlediğini tez ediyor.
Çin, yüksek teknoloji patent sahiplerinin haklarına ait davaların yalnızca kendi mahkemelerinde açılmasına müsaade veriyor.
Avrupa, Çin’in bu uygulamayla Avrupa şirketlerine ilişkin patentlerin yasa dışı yahut tazminat ödemeden kullanmasına imkan sağladığını savunuyor.
DTÖ uyuşmazlık giderme sürecinde, birinci basamak olarak istişareler gerçekleştiriliyor. İstişare sürecinde olumlu bir sonuç alınamazsa hususla ilgili panel kurulması talep ediliyor.
AB ve Çin istişarelerde uzlaşı sağlayamamıştı.
